توسط : اختلال سلوک (Conduct Disorder) یک اختلال روانی است که معمولاً در کودکان و نوجوانان ظاهر می‌شود. این اختلال با مشکلاتی در رفتار و سلوک افراد مشخص می‌شود و ممکن است به مشکلات جدی در زندگی روزمره و ارتباطات اجتماعی منجر شود . دلایل اختلال سلوک معمولاً مختلف و ترکیبی از عوامل ژنتیکی، محیطی و اجتماعی دارد. درمان این اختلال ممکن است شامل مشاوره روانشناختی برای فرد و خانواده، مهارت‌آموزی برای بهبود مهارت‌های اجتماعی و مدیریت خشونت، و در برخی موارد داروهای روانشناختی برای کنترل علائم شدیدتر باشد. اهمیت تشخیص و درمان زودهنگام اختلال سلوک از لحاظ پیشگیری از مشکلات بزرگتر در آینده بسیار مهم است.
انواع اختلال سلوک
اختلال سلوک یک اختلال روانی است که در کودکان و نوجوانان ظاهر می‌شود و با مشکلاتی در رفتار و سلوک افراد مشخص می‌شود. این اختلال می‌تواند به انواع مختلفی تقسیم شود بر اساس ویژگی‌ها و شدت آن، از جمله:
- اختلال سلوک کمترین شدت (Mild Conduct Disorder): در این نوع اختلال سلوک، علائم نسبت به سایر انواع کمتر شدت دارند. افراد ممکن است تا حدی قوانین را نقض کنند، اما این تخلفات به شدت بالایی نمی‌رسد.
- اختلال سلوک متوسط شدت (Moderate Conduct Disorder): در این مورد، علائم شدت بیشتری دارند و افراد به طور متوسط قوانین را نادیده می‌گیرند و سلوک‌های آن‌ها مشکل‌سازتر می‌شود.
- اختلال سلوک شدید (Severe Conduct Disorder): این نوع اختلال سلوک به شدت جدی‌تر است و افراد به طور مکرر به خشونت، سرقت، تخریب، آزار و اذیت دیگران و تخلفات جدی دیگر می‌پردازند.
- اختلال سلوک واکنشی (Reactive Conduct Disorder): این نوع اختلال سلوک بیشتر به دنبال وقوع رویدادهای تراژیک یا استرس‌زا در زندگی افراد است. افراد ممکن است به عنوان واکنش به این وقایع رفتارهای مخربی نشان دهند.
- اختلال سلوک آدم‌کش (Conduct Disorder with Callous and Unemotional Traits): در این نوع اختلال سلوک، افراد دارای ویژگی‌های بی‌احترامی و بی‌توجهی به احساسات دیگران هستند. آن‌ها ممکن است بی‌توجه به رنج و آسیب دیگران باشند و به شدت بی‌توجه به عواقب رفتارهای خود باشند.
هر کودک یا نوجوان ممکن است ویژگی‌ها و علائم متفاوتی داشته باشد و این اختلال در هر فرد به شکل متفاوتی ظاهر شود. تشخیص و درمان اختلال سلوک نیاز به ارزیابی تخصصی از طرف متخصصین روان‌شناسی و روان‌پزشکی دارد تا بهترین راهکارها برای مدیریت و درمان این اختلال انتخاب شود.
اختلال سلوک در کودکان
اختلال سلوک در کودکان به صورت متنوعی ظاهر می‌شود و شامل مجموعه‌ای از رفتارها و علائم است که نشانگر مشکلات در سلوک و رفتار کودک هستند. این اختلال ممکن است در کودکان به صورت متنوعی ظاهر شود، از جمله:
نقض حقوق دیگران
نقض حقوق دیگران به معنای نادیده گرفتن حقوق، احترام و خواسته‌های دیگران و انجام اقداماتی که ممکن است به آن‌ها آسیب برساند یا حقوق آن‌ها را نقض کند، می‌باشد. این نوع رفتار معمولاً در افرادی که اختلال سلوک دارند، مشاهده می‌شود. برخی از نمونه‌های نقض حقوق دیگران عبارتند از:
- بردن مالکیت‌های دیگران بدون اجازه آن‌ها، از جمله اشیاء، پول، یا کالاهای دیگر.
- تخریب مالکیت‌های دیگران، از جمله خراب کردن مالکیت عمومی یا خصوصی، نقشه‌کشی روی دیوارها یا دیگر اموال.
- بی‌احترامی به دیگران به صورت جسمی یا روانی، مثل فشار آوردن بر آن‌ها، تهدید، تمیز کاری، یا برخوردهای متعدد و ناپسند.
- آزار یا آسیب رساندن به حیوانات بدون دلیل مشروع، که ممکن است نشانگر مشکلات جدی در سلوک فرد باشد.
- عمل به شکلی که حقوق و احترام دیگران را نقض کند، مثل تخلف از حقوق مالکیت معنوی (سرقت محصولات معنوی مانند موسیقی، نرم‌افزارها و غیره).
عدم انطباق با قوانین و مقررات
اختلال سلوک در کودکان ممکن است با عدم انطباق با قوانین و مقررات جامعه یا مدرسه به صورت نمایانی ظاهر شود. این مورد به عنوان یکی از ویژگی‌های اصلی اختلال سلوک در کودکان شناخته می‌شود. در ادامه، به برخی از نمونه‌های عدم انطباق با قوانین و مقررات که ممکن است در کودکان مبتلا به اختلال سلوک مشاهده شود، اشاره می‌شود:
- کودکان مبتلا به اختلال سلوک ممکن است به طور مکرر از مدرسه غیبت کنند و قوانین حضور در مدرسه را نادیده بگیرند. این مشکل ممکن است منجر به عقب‌نشینی تحصیلی و مشکلات تحصیلی شود.
- آن‌ها ممکن است به قوانین و مقررات مدرسه عمداً تخلف کنند، از جمله ترک تدریس، استفاده از مواد مخدر در مدرسه، تخریب تجهیزات مدرسه، یا تعداد زیادی از تنبیه‌ها.
- این کودکان ممکن است تخریب مالکیت‌های عمومی مانند پارک‌ها یا ایستگاه‌های عمومی، یا حتی تخریب مالکیت‌های خصوصی افراد دیگر را به عمل آورند.
- آن‌ها ممکن است مالکیت‌های دیگران را سرقت کنند یا به زور به دیگران فشار وارد کنند.
- در برخی موارد، افراد با اختلال سلوک ممکن است در جوامع خود نیز به شکل‌های مختلفی از نقض قوانین جامعه، از جمله مشارکت در جرائم جدی، مشاهده شوند.
مشکلات در رفتارهای مدرسه
اختلال سلوک در کودکان می‌تواند به شکل مشکلات در رفتارهای مدرسه نمایان شود و در محیط تحصیلی به عنوان یکی از اثرات این اختلال مشاهده شود. برخی از مشکلات در رفتارهای مدرسه که ممکن است در کودکان مبتلا به اختلال سلوک ظاهر شوند عبارتند از:
- کودکان با اختلال سلوک ممکن است به طور مکرر از مدرسه غیبت کنند. این می‌تواند به دلیل عدم تمایل به حضور در محیط مدرسه یا تخلف از قوانین حضور در مدرسه باشد.
- برخی از کودکان با اختلال سلوک ممکن است تمایل به تخریب مالکیت‌های مدرسه داشته باشند. این شامل نوشتن روی دیوارها، شکستن تجهیزات، یا ایجاد خسارت در محیط مدرسه می‌شود.
- آن‌ها ممکن است به قوانین و مقررات مدرسه عمداً تخلف کنند. این شامل ترک تدریس، استفاده از مواد مخدر در مدرسه، تخریب مالکیت‌های مدرسه، یا تعداد بالایی از تنبیه‌ها می‌شود.
- افراد با اختلال سلوک ممکن است دشواری در برقراری روابط مثبت با همکلاسی‌ها داشته باشند. آن‌ها ممکن است درگیر اختلافات و مشاجرات مکرر با دیگر دانش‌آموزان شوند.
- به علت غیبت‌ها و تخلف‌های مکرر، کودکان با اختلال سلوک معمولاً مشکلات تحصیلی دارند. این ممکن است منجر به عقب‌نشینی تحصیلی، کمبود تمرکز در مطالعه، و کاهش عملکرد تحصیلی شود.
عدم توانایی در برقراری روابط مثبت
اختلال سلوک در کودکان ممکن است با عدم توانایی در برقراری روابط مثبت با دیگران همراه باشد. این مشکل عمدتاً به دلیل نقض حقوق و احترام دیگران و نداشتن مهارت‌های اجتماعی مناسب در کودکان با اختلال سلوک رخ می‌دهد. در ادامه، به برخی از ویژگی‌ها و نمونه‌های این عدم توانایی در برقراری روابط مثبت در کودکان با اختلال سلوک اشاره می‌شود:
- این کودکان معمولاً دشواری در برقراری دوستی با دیگر کودکان دارند. آن‌ها ممکن است بی‌توجه به نیازها و احترام دیگران باشند و به راحتی با دوستان ارتباط برقرار نکنند.
- افراد با اختلال سلوک ممکن است بی‌احترامی به دیگران نشان دهند. این شامل توهین، تمیزکاری، فشار آوردن، یا ترتیب دادن به دیگران بدون احترام به نیازها و حقوق آن‌ها است.
- آن‌ها ممکن است دشواری در تعامل با خانواده، معلمان، و افراد دیگر داشته باشند. این شامل ترتیب دادن، تمیزکاری، و اختلافات مکرر با دیگران می‌شود.
- کودکان با اختلال سلوک ممکن است به طور مکرر عواقب رفتارهای خود را نادیده بگیرند و به طور نادرست به فکر عواقب ممکن در آینده باشند. این می‌تواند منجر به تکرار رفتارهای مخرب شود.
- کودکان با اختلال سلوک ممکن است بی‌توجه به احساسات و نیازهای دیگران باشند و نتوانند به درستی با دیگران همدلی کنند.
خشونت و تخریب
اختلال سلوک در کودکان می‌تواند به شکل خشونت و تخریب نمایان شود و شامل رفتارهای مخربی باشد که به شدت نقض حقوق و احترام دیگران باشد. برخی از ویژگی‌ها و نمونه‌های این نوع رفتار در کودکان با اختلال سلوک شامل موارد زیر می‌شوند:
- کودکان ممکن است به شدت خشونت آمیز باشند و به دیگران آسیب برسانند. این شامل فیزیکی بودن مانند دست‌کاری‌های جسمانی، ضرب و شتم، تهدیدات، و حملات جسمی به دیگران می‌شود.
- آن‌ها ممکن است تمایل به تخریب مالکیت‌های دیگران داشته باشند، از جمله تخریب مالکیت عمومی یا خصوصی. این می‌تواند شامل تخریب خودروها، پارک‌ها، یا خانه‌ها باشد.
- کودکان با اختلال سلوک ممکن است مالکیت‌های دیگران را سرقت کنند، از جمله پول، اشیاء، یا اسناد مهم.
- آن‌ها ممکن است در محیط مدرسه به تخریب تجهیزات، تخریب کتاب‌ها و دفترچه‌ها، ترک تدریس، یا حتی اقدامات خشونت‌آمیز در معرض دیگر دانش‌آموزان بپردازند.
- کودکان با اختلال سلوک ممکن است به تخریب مالکیت‌های عمومی مانند پارک‌ها، مکان‌های عمومی، و تجهیزات شهری بپردازند.
