افسردگی یکی از عوامل مهم خطر خودکشی است. تحقیقات نشان دادهاند که افراد مبتلا به افسردگی، به خصوص افسردگی شدید، به طور قابل توجهی بیشتر از افراد عادی در خطر خودکشی هستند. در حدود 15% از افرادی که به افسردگی شدید مبتلا هستند، خودکشی میکنند. البته این امر بدین معنی نیست که همه افراد مبتلا به افسردگی در خطر خودکشی هستند. بسیاری از افراد با درمان مناسب از جمله درمانهای دارویی، رواندرمانی، و سایر روشهای پشتیبانی، میتوانند افسردگی خود را کنترل کنند و به بهبود برسند. سهدا در این مقاله سعی بر این دارد تا شما را کاملا آگاه سازد، با ما همراه باشید.
افسردگی چیست؟
افسردگی یک اختلال روانی شایع است که میتواند تأثیر عمیقی بر حالات خلق و رفتار فرد داشته باشد که معمولاً با احساس ناراحتی یا افسردگی طولانی مدت، از دست دادن علاقه یا لذت به فعالیتها که قبلاً لذتبخش بودند و از دست دادن انگیزه یا قدرت تمرکز همراه است. سایر علائم ممکن است شامل تغییرات در وزن، خواب، انرژی، اعتماد به نفس، و تفکرات مرتبط با مرگ یا خودکشی باشد. افسردگی ممکن است بر اثر یک ترکیب از عوامل ژنتیکی، بیولوژیکی، محیطی و شخصیتی رخ دهد.
برخی از افراد ممکن است در پاسخ به یک رویداد زندگی سخت یا محیط استرس زا افسردگی را تجربه کنند، در حالی که دیگران ممکن است بدون هیچ دلیل مشخصی به آن مبتلا شوند. درمان افسردگی ممکن است شامل روان درمانی (مانند درمان رفتاری شناختی)، داروهای مضاد افسردگی، و راهبردهای مدیریت استرس باشد. در برخی از موارد، درمانهای دیگر مانند الکتروشوک درمانی (ECT) یا تحریک مغناطیسی ترانسکرانیال (TMS) ممکن است مورد استفاده قرار گیرند. افسردگی یک حالت جدی است و نیاز به درمان دارد، اما با درمان مناسب، افراد میتوانند به حالت سالم خود برگردند و زندگی کامل و مفیدی داشته باشند.
درصد شایع بودن افسردگی
به طور کلی، افسردگی یکی از اختلالات روانی شایع است. بر اساس دادههای سازمان جهانی بهداشت، تا سال 2021، بیش از 264 میلیون نفر در سراسر دنیا به اختلال افسردگی مبتلا هستند. در میان جمعیت عمومی، درصد شایع بودن افسردگی ممکن است بسته به منطقه، جنس، گروه سنی، و عوامل دیگر متغیر باشد. به عنوان مثال، برخی از گزارشات نشان میدهند که تقریباً 7-8 درصد از جمعیت بزرگسالان در ایالات متحده در طول یک سال خاص به افسردگی مبتلا میشوند، در حالی که درصد شایع بودن افسردگی در طول عمر برای این گروه بین 15 تا 20 درصد تخمین زده شده است.
به طور کلی، افسردگی در زنان شایعتر از مردان است و گروههای سنی مختلف نیز ممکن است خطر متفاوتی از افسردگی را تجربه کنند. مثلاً، بسیاری از افراد تجربه اولین علائم افسردگی خود را در دهه 20 یا 30 سالگی خود دارند، اما افسردگی میتواند در هر سنی شروع شود. توجه داشته باشید که این ارقام ممکن است بسته به منبع و روشهای اندازهگیری متفاوت باشند.
افسردگی و خودکشی چقدر شایع است؟
افسردگی و خودکشی هر دو موضوعات مهم در زمینه سلامت روان هستند و امارها نشان میدهد که هر دو در سراسر جهان شایع هستند .به طور کلی، افسردگی یکی از اختلالات روانی شایع در سراسر جهان است. با توجه به اینکه افسردگی یک عامل خطر عمده برای خودکشی است، همچنین مهم است به شیوع خودکشی نیز توجه کنیم. بر اساس سازمان جهانی بهداشت، خودکشی هفتمین علت مرگ در سراسر جهان برای سنین 15-29 است و در سال 2019 حدود 700،000 نفر در سراسر جهان به خودکشی پرداختهاند.
این ارقام نشان میدهند که هر 40 ثانیه یک نفر در جهان خودکشی میکند. با این حال، باید توجه داشت که هر چند افسردگی میتواند خطر خودکشی را افزایش دهد، اما خودکشی نتیجه پیچیدهای از فاکتورهای متعددی است که شامل سلامت روانی، شرایط اقتصادی، عوامل محیطی، و تجارب شخصی میشود. همچنین، باید تاکید شود که افرادی که با افکار خودکشی مبارزه میکنند نیاز به کمک فوری دارند و باید با یک متخصص سلامت روان یا خط فوری خودکشی تماس بگیرند. در ایران، شما میتوانید با خط فوری روانپزشکی ١٣٣ تماس بگیرید. در خارج از ایران، با خط فوری محلی خود تماس بگیرید یا به بیمارستان اضطراری بروید.
چه فاکتورهایی در افسردگی خطر خودکشی را افزایش میدهد
افسردگی یکی از عوامل خطر عمده برای خودکشی است، اما برخی فاکتورها ممکن است خطر خودکشی را برای افراد مبتلا به افسردگی افزایش دهند. این فاکتورها ممکن است شامل:
شدت افسردگی: افراد با افسردگی شدیدتر بیشتر در خطر خودکشی هستند.
افکار خودکشی یا اقدامات خودکشی قبلی: افرادی که قبلاً به خودکشی فکر کردهاند یا تلاش کردهاند، خطر بیشتری از خودکشی دارند.
استفاده از مواد مخدر یا الکل: مصرف مواد مخدر یا الکل ممکن است افکار خودکشی را تشدید کند و باعث کاهش توانایی شخص در انجام تصمیمگیری سالم شود.
وجود بیماریهای روانی دیگر: افرادی که علاوه بر افسردگی، به اختلالات روانی دیگری مانند اختلالات اضطرابی، اختلال استرس پس از سوک (PTSD)، اختلالات خوردن، یا اختلالات استفاده از مواد مبتلا هستند، ممکن است خطر بیشتری از خودکشی داشته باشند.
عوامل ژنتیکی و خانوادگی: افرادی که خانوادهای با تاریخچه خودکشی یا افسردگی شدید دارند، خطر بیشتری دارند.
بیماریهای جسمی شدید یا مزمن: بیماریهای جسمی مانند سرطان یا بیماریهای مزمن مانند بیماریهای قلبی یا دیابت میتوانند احساس بیامیدی را تقویت کنند و به عنوان عوامل خطر برای خودکشی عمل کنند.
مشکلات اجتماعی یا مالی: مشکلات اقتصادی، از دست دادن کار یا رابطه، یا از دست دادن یک عزیز میتواند باعث افزایش خطر خودکشی شود.
علائم هشدار دهنده خودکشی در افرادی که افسردگی دارند
تشخیص علائم هشدار دهنده خودکشی بسیار مهم است، به خصوص در بین افرادی که به افسردگی مبتلا هستند. علائم ممکن است شامل:
افکار خودکشی: اگر فرد برایتان درباره خودکشی صحبت میکند، حتی اگر به نظر شوخی یا غیر جدی میگوید، این میتواند یک علامت هشداردهنده باشد.
تغییرات در رفتار یا روحیه: اگر فرد ناگهان از فعالیتهایی که علاقه داشت به آنها روی بگذارد، این ممکن است نشانه خودکشی باشد. این میتواند شامل کاهش انگیزه، از دست دادن علاقه به کار، مدرسه یا اجتماعات اجتماعی باشد.
خودکشی در خانواده: اگر خودکشی در خانواده یا بین دوستان فرد رخ داده باشد، این میتواند ریسک خودکشی او را افزایش دهد.
تغییرات در خواب و اشتها: بی خوابی یا خواب زیاد، از دست دادن اشتها یا بیش از حد غذا خوردن نیز میتوانند نشانههای افسردگی و خطر خودکشی باشند.
کندی، تدریجی و بی حوصلگی: افرادی که در حال برنامهریزی خودکشی هستند، ممکن است کند و بی حوصله به نظر برسند.
بدبینی یا بیامیدی: فرد ممکن است احساس ناامیدی داشته باشد یا این احساس را بیان کند که وضعیت بهتر نمیشود.
برخورد بیاعتنا یا خطرناک: رفتارهای خطرناک یا بیاعتنا که باعث میشوند فرد در خطر قرار گیرد، مانند رانندگی بیموازن، میتواند نشانه خودکشی باشد.
بیان کردن حس تهی یا ناامیدی: این حس ممکن است به صورت کلامی یا نوشتاری بیان شود، مانند نوشتن در مورد مرگ، خودکشی یا ناامیدی یکی دیگر از نشانههای این اتفاق است.
درمان افسردگی و کاهش خودکشی
درمان افسردگی میتواند به کاهش خطر خودکشی برای افراد مبتلا به این اختلال کمک کند. راههای مختلف درمانی میتوانند شامل موارد زیر باشند:
داروهای مضاد افسردگی: این داروها میتوانند به تعادل مجدد مواد شیمیایی در مغز که به تنظیم خلق و احساسات کمک میکنند، کمک کنند. این داروها ممکن است چند هفته طول بکشند تا تأثیر کامل خود را نشان دهند و برای بیشترین اثربخشی، باید به طور منظم مصرف شوند.
رواندرمانی: مشاوره با یک متخصص رواندرمانی میتواند به فرد کمک کند تا با احساسات و مشکلات خود مواجه شود. این ممکن است شامل درمان شناختی رفتاری (CBT)، درمان مبتنی بر ذهن آگاهی (MBCT)، درمان بین فردی (IPT) یا سایر انواع درمان باشد.
تغییرات سبک زندگی: ورزش منظم، تغذیه سالم، خواب کافی و اجتناب از الکل یا مواد مخدر میتواند به بهبود احساسات کلی کمک کند.
پشتیبانی اجتماعی: پشتیبانی از خانواده، دوستان یا گروههای پشتیبانی میتواند به فرد کمک کند تا با افسردگی مقابله کند.
درمانهای بیولوژیکی دیگر: در برخی موارد که داروها و رواندرمانی کافی نیستند، ممکن است روشهای دیگری مانند الکتروشوک درمانی (ECT) یا تحریک مغناطیسی ترانسکرانیال (TMS) مورد استفاده قرار گیرند.
درمان افسردگی یک فرآیند بوده و ممکن است نیاز به زمان داشته باشد. مهم است که فرد حس کند پشتیبانی و کمک مییابد و امیدوار باشد که وضعیت بهبود خواهد یافت.
نتیجه گیری
افسردگی یک اختلال روانی جدی و شایع است که در شدت خود متفاوت است و میتواند تأثیر عمیقی بر کیفیت زندگی فرد داشته باشد. افسردگی یکی از عوامل اصلی خطر خودکشی است و میتواند باعث ایجاد افکار خودکشی شود. علائم هشداردهنده خودکشی میتوانند شامل افکار یا بیانیههای مربوط به خودکشی، تغییرات در رفتار یا روحیه، بیحوصلگی، ناامیدی، برخوردهای بیاعتنا یا خطرناک و بیان کردن حس تهی باشد.
درمان افسردگی میتواند به کاهش خطر خودکشی کمک کند و ممکن است شامل داروهای مضاد افسردگی، رواندرمانی، تغییرات سبک زندگی، پشتیبانی اجتماعی و درمانهای بیولوژیکی دیگر باشد. مهم است که افرادی که با افکار خودکشی دست و پنجه نرم میکنند، بلافاصله به کمک حرفهای مراجعه کنند. در ایران، خط فوری روانپزشکی ١٣٣ را میتوانید تماس بگیرید. در خارج از ایران، با خط فوری محلی خود تماس بگیرید یا به بیمارستان اضطراری بروید. به یاد داشته باشید، افسردگی قابل درمان است و کمک حرفهای میتواند باعث نجات زندگی شود.