جوش سر سیاه یا همان کمدون، در واقع، پوست بسته شدهای است که در آن چربی، پوست مرده، و آلودگیهای دیگر جمع شده است. زمانی که پوست بر روی این مواد بسته میشود، یک “کپ” یا “سر” سیاه رنگ ایجاد میکند.
کمدونها معمولا در جایی از پوست تشکیل میشوند که منافذ پوستی گسترده و بزرگتر هستند، مانند بینی و چانه. این نوع جوشها میتواند به خاطر تغییرات هورمونی، مصرف داروهای خاص، تغذیه نامناسب، یا حتی استرس ایجاد شود.
برای جلوگیری از جوشهای سر سیاه، بهتر است که پوست را همیشه تمیز نگه دارید، از محصولات غیرکمدوژن (کمدون زا) استفاده کنید، و همچنین سعی کنید تغذیه سالم و متعادلی داشته باشید. با سهدا در این مقاله همراه باشید تا بتوانید از بروز جوش سر سیاه جلوگیری کنید و درمان را به سادگی انجام دهید.
علت ایجاد جوش سرسیاه چیست؟
جوش سر سیاه یا کمدون سیاه، اغلب بر اثر تجمع چربی، سلولهای پوست مرده، و آلودگیهای دیگر در منافذ پوست ایجاد میشود. وقتی این مواد در یک منفذ پوستی جمع میشوند و پوست بر روی آنها بسته میشود، یک جوش سر سیاه تشکیل میشود. عوامل زیر میتوانند باعث ایجاد جوش سر سیاه شوند:
تولید بیش از حد چربی: گلند های چربی در پوست چربی تولید میکنند که به حفظ رطوبت پوست کمک میکند. اما، بعضی اوقات این گلند ها ممکن است چربی بیش از حد تولید کنند و این موضوع میتواند منجر به بسته شدن منافذ پوست و ایجاد جوش سر سیاه شود.
تغییرات هورمونی: در برخی دورهها مانند بلوغ، حاملگی و قبل از دورههای قاعدگی، تغییرات هورمونی میتواند باعث افزایش تولید چربی و در نتیجه ایجاد جوش سر سیاه شود.
مصرف داروهای خاص: برخی داروها مثل لیتیوم، اندروژنها و کورتیکوستروئیدها میتوانند باعث افزایش تولید چربی و در نتیجه ایجاد جوش سر سیاه شوند.
تغذیه نامناسب: رژیمهای غذایی با دارای روغن و چربی بیش از حد، و غذاهای پردازنده شده ممکن است به بروز جوش سر سیاه کمک کنند.
عدم تمیزی پوست: اگر پوست روزانه تمیز نشود، چربی، گرد و غبار و سایر آلودگیها میتوانند منافذ پوست را ببندند و جوش سر سیاه ایجاد کنند.
استرس: اگرچه رابطه مستقیمی بین استرس و جوش سر سیاه وجود ندارد، اما برخی مطالعات نشان دادهاند که استرس میتواند باعث افزایش تولید چربی در پوست شود.
روش درمان جوش سرسیاه
جوش سرسیاه یکی از انواع جوشهای پوستی است که بر اثر انسداد منافذ پوست با چربی و سلولهای پوست مرده ایجاد میشود. درمان این نوع جوش اغلب با استفاده از محصولات پوستی و گاهی اوقات با درمانهای موضعی یا سیستمیک پزشکی انجام میشود.
استفاده از محصولات پاککننده و لایه بردار: این محصولات اغلب شامل موادی مانند سالیسیلیک اسید، گلیکولیک اسید یا بنزویل پروکسید هستند که به حل و فصل کمدونها و تمیز کردن منافذ پوست کمک میکنند.
استفاده از ماسکهای خاص پوست: برخی ماسکهای پوست، مانند ماسکهای زغالبان میتوانند کمک کنند به برداشتن کمدونها از منافذ پوست.
استخراج توسط متخصص پوست: در برخی موارد، متخصص پوست میتواند با استفاده از ابزار خاصی جوش سرسیاه را از منفذ پوست استخراج کند. این روش باید توسط یک متخصص انجام شود تا پوست آسیب نبیند.
درمانهای دارویی: در مواردی که جوش سرسیاه شدید یا مقاوم به نظر میرسد، ممکن است دکتر داروهای موضعی یا سیستمیک مانند روتینوئیدها (از قبیل ترتینوئین)، داروهای ضد بروز جوش، یا حتی داروهای ضد آندروژن تجویز کند.
رژیم غذایی سالم: حفظ یک رژیم غذایی سالم و متعادل میتواند به پیشگیری از جوش سرسیاه کمک کند. سعی کنید غذاهای سرشار از چربی و شکر را کاهش دهید و میوهها، سبزیجات و پروتئینهای سالم را به رژیم غذایی خود اضافه کنید.
تمیز کردن پوست: مراقبتهای پوستی روزانه میتوانند به جلوگیری از ایجاد جوش سرسیاه کمک کنند. مطمئن شوید که پوست خود را دو بار در روز با یک پاککننده ملایم شستشو میدهید و محصولات مراقبت از پوست نفوذپذیر و غیر کمدوژن استفاده کنید.
اجتناب از فشار یا اکسترکشن خانگی: فشردن یا اکسترکشن خانگی جوش سرسیاه میتواند باعث ایجاد التهاب، زخم، یا حتی زخم برداشته شده و بر جای مانده در پوست شود. این کار را به متخصصان پوست بسپارید.
هرگز فراموش نکنید که برای هر نوع درمان پوستی، ممکن است مدتی طول بکشد تا نتایج مشهود شوند. اگر پس از چند هفته استفاده از محصولات درمانی بهبودی ندیدید، ممکن است باید به پزشک یا متخصص پوست مراجعه کنید.
پیشگیری از ایجاد جوشهای سرسیاه
برای پیشگیری از ایجاد جوش سرسیاه، رعایت مراقبتهای پوستی مناسب و استفاده از محصولات مناسب برای نوع پوست شما میتواند بسیار کمک کند. در زیر چند راهکار برای پیشگیری از ایجاد جوش سرسیاه آورده شده است:
تمیز کردن پوست: از یک پاککننده ملایم استفاده کنید تا چربی اضافی، سلولهای پوست مرده، و آلودگیهای دیگر را از پوست خود بردارید. پوست خود را حداقل دو بار در روز و بعد از ورزش یا فعالیتهایی که باعث تعریق میشوند، شستشو دهید.
استفاده از محصولات غیرکمدوژنیک: محصولاتی که غیرکمدوژنیک هستند، منافذ پوست را مسدود نمیکنند. این شامل محصولات مراقبت از پوست و آرایشی مانند کرمهای مرطوبکننده، کرمهای ضدآفتاب، و آرایش پایه است.
اجتناب از لمس کردن چهره: سعی کنید به حد امکان اجتناب کنید از لمس چهره خود، زیرا این میتواند باکتریها و آلودگیها را به پوست ببرد.
رعایت رژیم غذایی سالم: مصرف غذاهای سرشار از ویتامینها و مواد معدنی میتواند به سلامت پوست کمک کند. سعی کنید غذاهای پرچربی، شیرینیها و نوشیدنیهای شیرین را به حداقل برسانید.
استفاده از محصولات حاوی سالیسیلیک اسید یا بنزوئیل پروکسید: این محصولات میتوانند به پاککردن منافذ مسدود و جلوگیری از ایجاد جوش سرسیاه کمک کنند.
استفاده از ماسکهای پوستی: ماسکهایی که برای درمان پوست چرب و جوش سرسیاه توصیه میشوند میتوانند کمک کنند به برداشتن چربی و آلودگیهای اضافی از پوست.
مراقبت مناسب از پوست: از محصولات مرطوبکننده و ضد آفتاب استفاده کنید، پوست خود را مرطوب نگه دارید و از خشکی پوست جلوگیری کنید.
مراجعه به متخصص پوست: اگر با رعایت این توصیهها همچنان جوش سرسیاه دارید، ممکن است نیاز به مراجعه به یک متخصص پوست داشته باشید. او ممکن است درمانهای دارویی مانند روتینوئیدها یا داروهای ضد بروز جوش را تجویز کند.