سندرم پیش از قاعدگی (PMS) یک وضعیت فیزیکی و روانی است که بعضی از زنان در دوره پیش از شروع قاعدگی خود تجربه میکنند. این وضعیت معمولاً در روزهایی که تا یک هفته قبل از شروع قاعدگی آغاز میشود و با شروع قاعدگی بهبود مییابد. علایم و نشانههای سندرم پیش از قاعدگی میتوانند شدیدتر یا خفیفتر باشند و از طریق اختلالات فیزیکی و روانی تأثیر میگذارند. متاسفانه علت دقیق ایجاد سندرم پیش از قاعدگی هنوز به طور کامل مشخص نشده است، اما فعالیتهای هورمونی، عوامل ژنتیکی، تغذیه و سبک زندگی میتوانند نقشی در ایجاد و تشدید این وضعیت داشته باشند. در صورتی که علائم سندرم پیش از قاعدگی شما به حدی شدید باشند که به کیفیت زندگی روزمره شما تأثیر منفی بگذارند، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا راههای مدیریت و درمان را بررسی کنید. در این مقاله سهدا به سندروم پیش قاعدگی PMS چیست و علائم آن اشاره میکند. با مجله سلامت سهدا همراه باشید.
علائم سندروم پیش قاعدگی PMS
علائم سندرم پیش از قاعدگی (PMS) ممکن است از فردی به فرد دیگر متفاوت باشند و درجه شدت آنها نیز متغیر باشد. این علائم معمولاً در روزهایی که تا یک هفته قبل از شروع قاعدگی آغاز میشود و با شروع قاعدگی بهبود مییابد. برخی از علائم معمولی سندرم پیش از قاعدگی عبارتند از:
- تغییرات مزاجی: افزایش ترشحات هورمونی ممکن است به تغییرات مزاجی منجر شود، از افسردگی و ترس تا خشم و اضطراب.
- تورم و درد سینه: سینهها قبل از قاعدگی ممکن است تورم، درد و حساسیت اضافی داشته باشند.
- درد شکمی: درد یا سفتی در ناحیه پایین شکم و ناحیه کمر نیز ممکن است ایجاد شود.
- سردرد: سردردهای معمولاً مرتبط با سندرم پیش از قاعدگی میتوانند مشکل ایجاد کنند.
- خستگی و اضطراب: افزایش خستگی و اضطراب نیز در این دوره ممکن است رخ دهد.
- اختلالات خواب: مشکلات خواب از جمله بیخوابی یا خواب زیاد ممکن است شدیدتر شود.
- تغییرات در رفتار تغذیه: تغییرات در اشتها و تغذیه نیز ممکن است رخ دهد.
- تغییرات پوستی: تغییرات در پوست مانند جوشها، لکههای چرکی یا تحریک پذیری پوست نیز ممکن است رخ دهد.
- مشکلات گوارشی: علائمی مانند افزایش یا کاهش اشتها، گرفتگی روده و مشکلات گوارشی میتواند ظاهر شود.
- اختلال در تمرکز و توجه: برخی از افراد ممکن است مشکلاتی در تمرکز و توجه داشته باشند.
لطفاً توجه داشته باشید که علائم متفاوتی در سندرم پیش از قاعدگی وجود دارد و همچنین این علائم میتوانند در افراد مختلف به صورت متفاوت ظاهر شوند. اگر علائم شما به حدی شدید است که به کیفیت زندگی شما آسیب میزند یا از طبیعی بیشتر است، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا برای مدیریت و درمان مناسب اقدام کنید.
علت سندروم پیش قاعدگی PMS
علت دقیق سندرم پیش از قاعدگی (PMS) هنوز به طور کامل مشخص نشده است، اما ترکیبی از عوامل هورمونی، عوامل عصبی-روانی، ژنتیکی و محیطی میتوانند در ایجاد این وضعیت تأثیر داشته باشند. به طور کلی، عوامل زیر میتوانند نقشی در ایجاد علائم سندرم پیش از قاعدگی داشته باشند:
- هورمونها: تغییرات در سطوح هورمونهایی مانند استروژن و پروژسترون که در دوره قاعدگی رخ میدهد، میتواند به عوارض مختلفی نظیر تغییرات مزاجی، تورم، درد و غیره منجر شود.
- سیستم عصبی: تأثیر هورمونها بر روی سیستم عصبی میتواند تغییراتی در مزاج، اضطراب، توجه و خواب ایجاد کند.
- ژنتیک: تاکنون مطالعات ژنتیکی نشان دادهاند که عوامل ژنتیکی همچنین نقشی در شدت و احتمال بروز سندرم PMS دارند.
- عوامل محیطی و رفتاری: عواملی مانند تغذیه، سبک زندگی، تمرین بدنی، مصرف کافئین و نیکوتین ممکن است بر تشدید یا کاهش علائم PMS تأثیرگذار باشند.
- عوامل روانی و روانشناختی: استرس، اضطراب و عوامل روانشناختی دیگر نیز میتوانند علائم PMS را تشدید کنند.
- عوامل التهابی: برخی مطالعات نشان دادهاند که عوامل التهابی در برخی از علائم PMS نقش داشته باشند.
درمان سندرم پیش از قاعدگی
درمان سندرم پیش از قاعدگی (PMS) به شدت علائم، نیازهای فردی و شدت تأثیر آن بر زندگی روزمره شما بستگی دارد. درمان PMS به صورت ترکیبی از تغییرات در سبک زندگی، مداخلات رفتاری و در برخی موارد، داروها انجام میشود. در زیر تعدادی از راههای ممکن برای مدیریت و درمان PMS آورده شده است:
تغییرات در سبک زندگی
- تغذیه سالم: مصرف مواد غذایی سالم و کم چربی میتواند تأثیر مثبتی در کاهش علائم PMS داشته باشد.
- تقلیل از مصرف نمک: محدود کردن مصرف نمک میتواند در کاهش تورم و سفتی کمک کند.
- مصرف مکمل ویتامینها و مواد معدنی: مصرف ویتامین B6 ، کلسیم و منیزیم ممکن است به کاهش علائم PMS کمک کند. قبل از مصرف هر گونه مکمل، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید.
- تمرینات و ورزش: فعالیتهای ورزشی منظم مانند پیادهروی، شنا، یوگا یا تمرینات مقاومتی میتوانند به کاهش اضطراب، تنش عصبی و افزایش اندامهای اندام کمک کنند.
- استراحت و خواب: مراقبت از خواب کافی و استراحت منظم میتواند به بهبود علائم PMS کمک کند.
- مداخلات روانشناختی: مشاوره روانشناختی یا تراپی رفتاری ممکن است به بهبود تغییرات مزاجی، اضطراب و استرس کمک کند.
- داروها: در برخی موارد، پزشک ممکن است داروهای ضد افسردگی، ضد اضطراب یا ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAIDs) تجویز کند. این داروها ممکن است برخی از علائم PMS را کاهش دهند.
- درمان هورمونی: در موارد شدید و تخصصیتر، پزشک ممکن است درمان هورمونی مانند مصرف داروهای تنظیم هورمون یا در موارد خاص، مصرف قرصهای تنظیم هورمون را در نظر بگیرد.
چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر علائم سندرم پیش از قاعدگی (PMS) شما به حدی شدید است که به کیفیت زندگی شما آسیب میزند یا توانایی انجام وظایف روزمره را کاهش میدهد، بهتر است با پزشک خود مشورت کنید. همچنین، در صورتی که علائمی غیر از علائم معمولی PMS ایجاد شده باشد یا به شدت تغییر کرده باشد، نیز مراجعه به پزشک مناسب است.
در زیر مواردی را ذکر میکنم که ممکن است نشانههای مراجعه به پزشک در خصوص سندرم PMS باشند:
- اگر علائم PMS شما به حدی شدید است که باعث مشکلات جدی در زندگی روزمره، کار یا روابط شما میشود.
- اگر علائمی که در گذشته تجربه نکردهاید یا علائمی که متفاوت از معمول است ایجاد شده باشند.
- اگر درد شدیدی یا تورم شدید در مناطق مختلف مانند سینه یا ناحیه پایین شکم دارید، بهتر است به پزشک مراجعه کنید تا عوامل دیگری مانند عفونت یا مشکلات سیستمی را از بین ببرید.
- اگر علائم شما در مراحل مختلف زمانی که به عادت خود رخ نمیدهد یا تغییرات دیگری در دوره قاعدگی خود مشاهده میکنید، ممکن است نیاز به بررسی بیشتر باشد.
- اگر علائم PMS به طور معمول توانایی شما در انجام وظایف روزمره را تحت تأثیر قرار میدهد، بهتر است با پزشک مشورت کنید.
در نهایت، هرگز تأخیر در مراجعه به پزشک در صورت نگرانیهای جدی نداشته باشید. پزشکان متخصص در ارزیابی و مدیریت PMS میتوانند به شما راهنمایی کنند و در صورت لزوم برنامه درمانی مناسب را تجویز کنند.