توسط : دررفتگی مفاصل (Dislocated Joints) به معنای انفصال و جدا شدن قسمت‌های مفصلی از یکدیگر است و اغلب با آسیب جدی به مفصل همراه است. دررفتگی مفاصل ممکن است در هر مفصلی اتفاق بیفتد، اما معمولاً در مفاصل بزرگتری مانند مفاصل شانه، مچ دست و پا (مانند مچ پا و مچ پاشنه) دیده می‌شود. این وضعیت معمولاً به علت آسیب یا تروما (مثل ضربه، فشار، یا سقوط) رخ می‌دهد که باعث انفصال قسمت‌های مفصلی از یکدیگر می‌شود. علائم رفتگی مفاصل ممکن است شامل درد شدید، تورم، قورت دادن، محدودیت حرکتی مفصل باشد. در برخی موارد، نیاز به تجدید مکان‌گذاری (relocation) مفصل توسط متخصص پزشکی (مثل یک پزشک ورزشی یا جراح ارتوپد) دارید تا مفصل به موقع به وضعیت اصلی خود بازگردانده شود. در همه موارد، اگر فرد مشکوک به رفتگی مفصل است یا علائمی مشابه دارد، باید به پزشک مراجعه کند.
درمان رفتگی مفصل به تشخیص دقیق و درمان مناسب بستگی دارد و در بعضی موارد نیاز به جراحی و تراوش مفصلی دارد. شما با مراجعه به مجله سلامت سهدا درباره انواع تروما نیز می‌توانید اطلاعات خوبی کسب کنید. با سهدا همراه باشید.
روش‌های درمان دررفتگی مفاصل با ورزش
درمان دررفتگی مفاصل با ورزش باید با دقت و تحت نظر متخصصین ورزش پزشکی انجام شود. ورزش‌ها می‌توانند به تقویت مفاصل و عضلات کمک کنند و در برخی موارد به بهبود وضعیت مفصل متضرر نیز کمک کنند. درمان با ورزش معمولاً در مراحل اولیه دررفتگی مفصل و در مواردی که مفاصل به طور جدی آسیب ندیده باشند، مورد استفاده قرار می‌گیرد. اما در هر صورت، قبل از شروع هر برنامه ورزشی باید با پزشک خود مشورت کنید.
برخی از ورزش‌ها و روش‌های درمانی که ممکن است در درمان رفتگی مفاصل به کار روند عبارتند از:
تمرینات تقویتی
تمرینات تقویتی می‌توانند به تقویت عضلاتی که مفصل را احاطه می‌کنند کمک کنند. این تمرینات می‌توانند فشار را از روی مفصل برداشته و استحکام عضلات را افزایش دهند. این تمرینات معمولاً شامل انجام انواع اسکوات، لانژه، بلند کردن وزنه، و تمرینات مشابه هستند.
تمرینات انعطاف‌پذیری
تمرینات انعطاف‌پذیری می‌توانند به افزایش محدودیت حرکتی مفاصل و پیشگیری از آسیب دیگر کمک کنند. این تمرینات استرچینگ (کشش عضلات) و یوگا ممکن است در این زمینه مفید باشند.
فیزیوتراپی
فیزیوتراپی یک روش درمانی حرفه‌ای است که تحت نظر یک فیزیوتراپیست انجام می‌شود. این تکنیک‌ها معمولاً شامل تمرینات تقویتی و انعطاف‌پذیری و تکنیک‌های دیگر مثل ماساژ و استفاده از دستگاه‌های تراپی می‌شوند.
کمک‌های ارتوپدی
استفاده از کمک‌های ارتوپدی مانند کفش‌های ویژه یا دستگاه‌های پشتیبانی می‌تواند فشار را از مفصل کم کند و بهبود حالت مفصلی کمک کند.
تغییرات در فعالیت‌های روزمره
در برخی موارد، تغییرات در نحوه انجام فعالیت‌های روزمره می‌تواند به تقلیل فشار و استرس روی مفصل کمک کند. مثلاً تغییر رژیم غذایی، کاهش وزن بدن در صورت لزوم، و استراحت کافی می‌توانند به درمان دررفتگی مفاصل کمک کنند.
علت دررفتگی مفاصل
دررفتگی مفاصل یک وضعیت که در آن قسمت‌های مفصلی از یکدیگر جدا می‌شوند و معمولاً با درد مفصل، و محدودیت حرکتی همراه است. علل دررفتگی مفاصل ممکن است متنوع باشند و شامل موارد زیر باشد:
- تروما و آسیب: ضربه‌ها، فشارهای شدید، سقوط‌ها و تصادفات می‌توانند به آسیب و دررفتگی مفاصل منجر شوند.
- ضعف عضلات و ناتوانی عضلات محیطی: عضلاتی که مفاصل را محافظت می‌کنند، در صورت ضعف یا ناتوانی، ممکن است قدرت کافی برای حفظ مفصل را نداشته باشند. این موضوع می‌تواند به دررفتگی مفاصل منجر شود.
- کاربرد نادرست: استفاده از مفصل به شکل نادرست، حرکات بی‌ارتباط، یا بارهای سنگین بدون فنی و تکنیک مناسب می‌تواند فشار زیادی روی مفاصل ایجاد کند.
- التهاب‌ها: التهاب‌های مفصلی مانند التهاب مفصلی روماتوئیدی یا آرتریت می‌توانند سبب ضعف مفاصل شده و در نهایت به دررفتگی آنها منجر شوند.
- فرآیندهای پیری: با پیری، سلامت مفاصل و بافت‌های مفصلی تغییر می‌کند و ممکن است مفصل‌ها در معرض خطر دررفتگی بیشتری قرار بگیرند.
- بیماری‌های مفصلی: بیماری‌های مفصلی مانند آرتروز (سایلوز مفاصل) می‌توانند به ضعف مفاصل و افزایش خطر دررفتگی مفاصل منجر شوند.
- ژنتیک: برخی افراد به دلیل ژنتیک و ترتیب ژنی از خطر بیشتری برای دررفتگی مفاصل رنج می‌برند.
- کمبود ویتامین‌ها و مواد مغذی: تغذیه نادرست و کمبود مواد مغذی می‌تواند به ضعف بافت‌های مفصلی و افزایش خطر دررفتگی مفاصل منجر شود.
برای پیشگیری از دررفتگی مفاصل و حفظ سلامتی مفاصل، مهم است که به تناسب فیزیکی خود توجه کنید، تمرینات تقویتی و انعطاف‌پذیری انجام دهید، تغذیه بهینه داشته باشید، و هنگام انجام فعالیت‌های ورزشی از تکنیک‌ها و وسایل محافظتی استفاده کنید. در صورت بروز مصدومیت یا نگرانی از وضعیت مفاصل خود، بهتر است به پزشک متخصص مراجعه کنید.
پیشگیری از دررفتگی مفاصل
پیشگیری از دررفتگی مفاصل اهمیت زیادی دارد و می‌تواند به حفظ سلامت مفاصل و کاهش خطر آسیب‌ها کمک کند. در ادامه تعدادی از راهکارهای پیشگیری از دررفتگی مفاصل را معرفی می‌کنم:
- تقویت عضلات: تمرینات تقویتی منظم برای عضلات محیطی مفصل‌ها می‌تواند فشار را از مفاصل برداشته و پایداری و استحکام آنها را افزایش دهد. این تمرینات باید به تعهد انجام شوند و با راهنمایی متخصصین ورزش پزشکی انجام گیرند.
- انعطاف‌پذیری: تمرینات استرچینگ (کشش عضلات) و یوگا می‌توانند محدودیت حرکتی مفاصل را کاهش دهند و از افتتاحی و آسیب‌های مفصلی پیشگیری کنند.
- وزن مناسب: افزایش وزن بدن بیش از حد می‌تواند به افزایش فشار روی مفاصل منتهی شود. حفظ وزن مناسب با تغذیه بهینه و فعالیت‌های ورزشی منظم می‌تواند به پیشگیری از دررفتگی مفاصل کمک کند.
- استفاده از تکنیک‌های درست در ورزش: هنگامی که ورزش می‌کنید، مطمئن شوید که از تکنیک‌ها و حرکات درست استفاده می‌کنید. همچنین، از تجهیزات محافظی مناسب همچون کفش‌های ورزشی مناسب و وسایل محافظی (مثل کاپی و محافظت مفصلی) بهره ببرید.
- استراحت: به مفاصل و عضلات خود زمان کافی برای استراحت و بازیابی بدهید بعد از فعالیت ورزشی یا فعالیت‌های فیزیکی سنگین.
- آموزش‌های ورزشی: اگر شما یا کودکانتان ورزشی را انجام می‌دهید، بهتر است که برای آموزش‌ها و تمرینات مناسب به مربیان ورزشی مراجعه کنید. آموزش‌های صحیح و تکنیک‌های ایمن می‌توانند خطرات دررفتگی مفاصل را کاهش دهند.
- تغذیه مناسب: تغذیه بهینه با مصرف مواد مغذی مهم مانند ویتامین D و کلسیم می‌تواند به سلامتی استخوان‌ها و مفاصل کمک کند. مراجعه به یک تغذیه‌شناس ممکن است به شما در انتخاب رژیم غذایی مناسب کمک کند.
- پیشگیری از تصادفات: محافظت از مفاصل از تصادفات و ضربه‌های مستقیم می‌تواند به پیشگیری از دررفتگی مفاصل کمک کند. از تجهیزات محافظی مانند کاپی، کفش مناسب، و محافظت مفصلی بهره ببرید.
علائم دررفتگی مفاصل
دررفتگی مفاصل ممکن است با علائم مختلف همراه باشد و نوع علائم و شدت آنها به میزان و نحوه آسیب مفصلی متغیر است. در ادامه، علائم شایع دررفتگی مفاصل را معرفی می‌کنم:
- درد یکی از شایع‌ترین علائم دررفتگی مفاصل است. درد ممکن است متغیر باشد و از ملایم تا شدید تغییر کند. این درد معمولاً در ناحیه مفصل رخ می‌دهد و می‌تواند با حرکت و فشار بیشتر بر روی مفصل شدت یابد.
- دررفتگی مفصل می‌تواند به سرفه مفصل منجر شود. این سرفه معمولاً با حرکت مفصل همراه است و می‌تواند ترک‌ها یا صداهای غیرعادی داشته باشد.
- ممکن است به محدودیت حرکتی مفصل منجر شود. افراد ممکن است توانایی انجام حرکات را به طور کامل از دست دهند یا با دشواری انجام دهند.
- در برخی موارد، ممکن است مفصل مورد آسیب تورم کند.
- ممکن است با آسیب‌های جانبی همراه باشد مثل خونریزی، التهاب و التهابات مفصلی.
- در برخی موارد، ممکن است با صداهای غیرعادی همراه باشد که معمولاً به نام “صدای خرچنگ” شناخته می‌شود. این صداها ممکن است با حرکت مفصل ایجاد شوند.
- همچنین می‌تواند به سختی و ناتوانی در انجام فعالیت‌های روزمره مثل پله‌رفتن شود.
