تغذیه سالم در بارداری بسیار مهم است تا مادر و نوزاد سالم باشند. سهدا در ادامه تعدادی از نکات مهم تغذیه سالم در بارداری را مطرح کرده است:
- مصرف مواد مغذی متنوع از تمام گروههای غذایی اصلی، از جمله میوه و سبزیجات، محصولات دیمعدهای، غلات کامل، گوشت یا منابع پروتئینی گیاهی و محصولات لبنی، حیاتی است. این اقدام به تأمین تمام مواد مغذی مورد نیاز برای رشد نوزاد کمک میکند.
- اسید فولیک یک ویتامین مهم است که پیش از بارداری و در طی دوره بارداری توصیه میشود. مصرف مکمل اسید فولیک توسط پزشک شما ممکن است برای جلوگیری از تشکیل خطرات مرتبط با تشکیل لولههای عصبی نوزاد توصیه شود.
- در دوره بارداری نیاز به مقدار بیشتری از آهن دارید. آهن در تشکیل خون جدید برای نوزاد و افزایش حجم خون مادر نقش دارد. مواد غذایی غنی از آهن مانند گوشت قرمز، مرغ، ماهی، لوبیا، اسفناج و غلات کامل باید به تغذیه شما اضافه شوند.
- کلسیم مهم برای ساختار استخوانهای نوزاد و حفظ سلامت استخوانهای مادر است. مصرف مواد غذایی غنی از کلسیم مانند شیر و فرآوردههای لبنی، سبزیجات درختی و ماهی توصیه میشود.
- آب کافی مصرف کنید تا به حفظ آبیابی و جریان خوب مایعات در بدن کمک کند.
- مصرف موادی مانند الکل، تنباکو، و مواد مخدر در دوره بارداری باید محدود شود یا از آنها خودداری شود.
- تقسیم غذا به چند وعده کوچک در طول روز بهترین روش است. از افزایش مصرف سنگین یا چربیهای بیفایده پرهیز کنید.
- همیشه بهترین راهنما برای تغذیه در دوره بارداری پزشک شماست. او میتواند نیازهای شما را بر اساس شرایط خاص خودتان مشخص کند.
- اطلاعات در مورد طرز تهیه و نگهداری مواد غذایی به حداقل رسیدن خطر عفونتهای غذایی مانند توکسوپلاسموز و لیستریا بسیار کمک میکند.
اهمیت تغذیه سالم در بارداری
تغذیه سالم در دوره بارداری بسیار اهمیت دارد، زیرا تأمین مواد مغذی مورد نیاز برای رشد سالم نوزاد و حفظ سلامت مادر بسیار مهم است. در ادامه تعدادی از اهمیتهای تغذیه سالم در بارداری را برجسته کردهام:
- رشد سالم نوزاد: تغذیه صحیح در دوره بارداری اساسی برای رشد و توسعه سلامت نوزاد است. مادر نیاز دارد تا مواد مغذی کافی از جمله پروتئین، ویتامینها، مواد معدنی و کربوهیدراتها را مصرف کند تا نوزاد به درستی رشد کند.
- پیشگیری از عوارض: تغذیه نامناسب در دوران بارداری میتواند به مشکلاتی مانند ناراحتیهای رودهای، نقصهای خودمهارگری نوزاد، نقصهای لولههای عصبی نوزاد و افزایش خطر اختلالات قلبی و عروقی در نوزاد منجر شود. تأمین مواد مغذی صحیح میتواند این خطرات را کاهش دهد.
- سلامت مادر: تغذیه مناسب در دوره بارداری میتواند به سلامت عمومی مادر نیز کمک کند. از جمله مزایای آن میتوان به کاهش خطر عفونتهای دستگاه ادراری، کاهش خطر افزایش وزن غیرمطلوب مادر، و کاهش خطر بروز اختلالات مرتبط با بارداری اشاره کرد.
- حفظ سطح انرژی: در دوران بارداری، نیاز به انرژی بیشتر است. مادر باید انرژی کافی برای رشد نوزاد و تغییرات جسمی خود تأمین کند. اگر انرژی کافی فراهم نشود، ممکن است مادر به طور ناخواسته وزن کم کند و نوزاد نیز تحت تأثیر قرار گیرد.
- پیشگیری از مشکلات پس از بارداری: تغذیه سالم در دوران بارداری میتواند به مادر در بازگشت به وزن اصلی و حفظ سلامت بعد از بارداری کمک کند.
- کمک به کاهش عوارض بارداری: تغذیه مناسب میتواند به کاهش عوارض مرتبط با بارداری مانند تورم پاها، نفخ معده، و تهوع کمک کند.
- تأمین مواد مغذی خاص: در دوره بارداری، برخی از مواد مغذی خاص مانند اسید فولیک، آهن و کلسیم به طور معمول به تعداد بیشتری نیاز دارند. این مواد مغذی برای سلامت نوزاد و مادر بسیار حیاتی هستند.
در کل، تغذیه سالم در دوره بارداری نه تنها به سلامت مادر و نوزاد کمک میکند بلکه میتواند خطر عوارض و مشکلات بارداری را کاهش دهد و باعث تجربه یک دوره بارداری سالمتر و خوشایندتر شود. توصیه میشود که مادران در دوره بارداری با پزشک یا متخصص تغذیه مشورت کنند تا تغذیه مناسبی را رعایت کنند.
تغذیه مجاز و غیر مجاز در دوران بارداری
در دوران بارداری، تغذیه مناسب و انتخاب مواد غذایی صحیح بسیار مهم است. زیرا ممکن است تأثیر مستقیمی بر سلامت نوزاد و مادر داشته باشد. در ادامه، فهرستی از مواد غذایی که باید در دوران بارداری مصرف کنید و موادی که باید مصرف نکنید آمده است:
مواد غذایی که باید مصرف کنید
میوهها و سبزیجات: انتخاب میوهها و سبزیجات مختلف باعث تأمین ویتامینها، مواد معدنی و فیبر میشود.
محصولات لبنی: شیر، ماست، مازندران و محصولات لبنی دیگر حاوی کلسیم و پروتئین هستند که برای سلامت استخوانها و رشد نوزاد ضروری هستند.
مواد پروتئینی: مواد پروتئینی مانند گوشت مرغ، مرغابی، گوشت قرمز (با اندازه معقول)، ماهی (با محدودیت برای موادی که حاوی جیوه هستند)، تخم مرغ و محصولات سویا مناسب هستند.
غلات کامل: مصرف غلات کامل مانند نان کامل، برنج قهوهای، آرد جو و غلات دیگر به عنوان منبع اصلی کربوهیدرات توصیه میشود. غلات کامل حاوی فیبر و مواد مغذی مهمی هستند.
آب: مصرف آب به مقدار کافی بسیار مهم است تا از خطر تشکیل سنگهای کلیه و عفونتهای دستگاه ادراری جلوگیری شود.
آهن: آهن حیاتی برای تشکیل خون جدید نوزاد و افزایش حجم خون مادر است. مصرف مواد غذایی غنی از آهن مانند گوشت، مرغ، ماهی، لوبیا، اسفناج و غلات کامل توصیه میشود.
اسید فولیک: اسید فولیک حیاتی برای تشکیل لولههای عصبی نوزاد است. مصرف مواد غذایی حاوی اسید فولیک مانند ماهی، تخم مرغ، نخود فرنگی و سبزیجات توصیه میشود.
مکملهای ویتامینی و معدنی: در بعضی موارد، ممکن است پزشک شما به شما مکملهای ویتامینی و معدنی تجویز کند تا نیازهای خاص شما در دوران بارداری تأمین شود.
مواد غذایی که نباید مصرف کنید
ماهی با سرشاخه بزرگ: برخی ماهیها ممکن است حاوی غلظت بالای جیوه باشند که برای نوزاد مضر باشد. به عنوان مثال، ماهی شیریمپ، ماهی ماهی قرمز، و تون مکمل نباید مصرف شود.
مواد غذایی غیرپاستوریزه: از محصولات غیرپاستوریزه مثل شیر خام و پنیر خام در دوران بارداری بپرهیزید، زیرا ممکن است با باکتریهای خطرناک آلوده باشند.
کافئین: مصرف بیش از مقدار معقول کافئین ممکن است باعث افزایش خطر اجرا در سقط جنین و افزایش ضرر ناشی از تشکیل سنگهای کلیه شود. توصیه میشود که مصرف کافئین محدود شود.
الکل: الکل به هیچ وجه در دوران بارداری مصرف نشود، زیرا ممکن است به مشکلات جسمانی و روحی نوزاد و مادر منجر شود.
تنباکو و مواد مخدر: مصرف تنباکو و مواد مخدر در هیچ شرایطی در دوران بارداری توصیه نمیشود، زیرا ممکن است باع
آیا مصرف دخانیات در دوران بارداری مضر است؟
بله، مصرف دخانیات در دوران بارداری بسیار مضر است و توصیه نمیشود. دخانیات شامل تنباکو و سایر مواد مخدری که دخانی میشوند، مانند ماریجوانا و کوکائین، میشود. دخانیات حاوی مواد مضری مثل نیکوتین، ترکیبات سمی و ترکیبات دیگری هستند که ممکن است به نوزاد و مادر خسارت برسانند.
مصرف دخانیات در دوران بارداری ممکن است باعث اثرات زیانباری شود از جمله:
- باعث کاهش وزن نوزاد و افزایش خطر تولد زمینهای شود. نیکوتین میتواند رگهای خونی نوزاد را تنگتر کند، که باعث کاهش جریان خون و تأمین مواد مغذی به نوزاد میشود.
- خطر سقط جنین را افزایش دهد.
- زنان باردار که دخانیات مصرف میکنند، احتمال زایمان زودرس را افزایش میدهند.
- باعث افزایش خطر عفونتهای دستگاه تنفسی، بیماریهای قلبی و عروقی، و دیگر مشکلات جسمانی شود.
- نیکوتین و دیگر مواد مخدر میتواند تأثیرات منفی بر روحیه و رفتار مادر داشته باشد.
بنابراین، برای حفظ سلامت نوزاد و مادر، توصیه میشود که زنان باردار کاملاً از مصرف دخانیات پرهیز کنند. اگر شما یا کسی که میشناسید مشکلی با اعتیاد به دخانیات دارید، بهترین راهنما برای قطع دخانیات و درمان اعتیاد از یک متخصص بهداشت روانی یا متخصص اعتیاد است.