امروزه روشهای مختلفی برای سفید کردن دندانها وجود دارد. این روشها شامل مراقبتهای خانگی ساده تا روشهای حرفهای توسط دندانپزشک پیچیده باشند. به یاد داشته باشید که بهتر است قبل از شروع هر گونه روش سفید کردن دندان با دندانپزشک خود مشورت کنید. همچنین، سفید کردن دندانها نمیتواند جایگزین مراقبتهای دندانپزشکی منظم باشد و برای داشتن دندانهای سالم و سفید، باید به طور منظم دندانهای خود را برس بزنید و نخ دندان استفاده کنید و با دندانپزشک خود مراجعات منظم داشته باشید. سهدا در این مقاله علت زرد شدن دندان را شما کامل ارائه میدهد، همچنین روشهایی را برای سفید کردن دندان به روش خانگی برای شما آورده تا بتوانید به سادگی در خانه از دندانهای خود مراقبت کنید.
علت زرد شدن دندانها
زرد شدن دندانها میتواند به دلیل چندین عامل اتفاق بیفتد. در زیر به برخی از این عوامل اشاره شده است:
- پیری: با افزایش سن، لایه بیرونی سفید دندان (مینا) ساییده میشود و لایه دندانی زیرین که رنگ طبیعی آن زرد است (دنتین)، بیشتر نمایان میشود.
- مصرف مواد: ترکیبات خاصی مانند تاننها که در چای و قهوه وجود دارند میتوانند لکههای سطحی روی دندانها ایجاد کنند. دیگر موادی مانند دخانیات و الکل، به خصوص شراب قرمز، نیز میتوانند دندانها را زرد کنند.
- بیماریهای دهان: برخی از بیماریهای دهان و دندان میتوانند باعث تغییر رنگ دندانها شوند.
- داروها و درمانها: برخی از داروها، مانند داروهای فشار خون بالا، برخی از آنتیبیوتیکها، آهن و داروهای رادیوتراپی و شیمیدرمانی میتوانند تغییر رنگ دندانها را ایجاد کنند.
- پوسیدگی دندان: این میتواند باعث تغییر رنگ دندانها به قهوهای یا سیاه میشود.
- کمبود بهداشت دهان و دندان: عدم برس زدن منظم دندانها و استفاده نکردن از نخ دندان میتواند منجر به تجمع پلاک و تاریک شدن دندانها شود.
اگر دندانهای شما زرد شدهاند و این موضوع شما را نگران میکند، باید با دندانپزشک مشورت کنید. دندانپزشک میتواند به شما کمک کند تا علت زرد شدن دندانها را تشخیص دهد و راه حل مناسب برای حل مشکل را پیشنهاد کند.
انواع تغییر رنگ دندان
تغییر رنگ دندان میتواند به سه دسته کلی تقسیم شود: لکههای سطحی، لکههای داخلی، و تغییرات رنگی که به دلیل پیری اتفاق میافتد.
لکههای سطحی
لکههای سطحی دندان، که همچنین به آنها لکههای خارجی هم گفته میشود، اغلب ناشی از تغییرات رنگ در لایه بیرونی دندان یا مینا میشوند. این لکهها معمولاً به دلیل عادات غذایی یا بهداشت دهان نامناسب ایجاد میشوند. نوشیدنیها مانند قهوه، چای، شراب قرمز، و برخی از نوشیدنیهای قوطیگیری با رنگ شدید، میتوانند لکههای سطحی ایجاد کنند. مصرف تنباکو نیز یک عامل دیگر برای تغییر رنگ و ایجاد لکههای سطحی است. لکههای سطحی ممکن است بتوانند با یک تمیز کردن حرفهای توسط دندانپزشک یا با استفاده از خمیر دندان سفید کننده حذف شوند. برخی از محصولات موجود در بازار، از جمله خمیرهای دندان و دهانشویهها، حاوی مواد ساینده هستند که میتوانند به حذف لکههای سطحی کمک کنند. با این حال، برای حفظ سفیدی و سلامت دندانها، حفظ یک روال مناسب بهداشت دهان و دندان، از جمله برس زدن روزانه دو بار و استفاده از نخ دندان، بسیار مهم است.
لکههای داخلی
لکههای داخلی یا دیسکالراسیونهای داخلی ناشی از تغییرات رنگ در لایههای درونی دندان، مانند دنتین و پالپ دندان، هستند. این نوع از تغییرات رنگ ممکن است ناشی از عوامل مختلفی باشد:
- مصرف برخی داروها: برخی از داروها میتوانند باعث تغییر رنگ در دندانها شوند. به عنوان مثال، داروهای تتراسایکلین و داکسیسایکلین میتوانند لکههای داخلی ایجاد کنند اگر در زمان رشد دندانها مصرف شوند.
- تروما یا آسیب به دندان: آسیب به دندان، مانند ضربه، میتواند باعث تغییر رنگ داخلی دندان شود. این معمولاً به دلیل خونریزی داخل دندان یا نکروز عصب دندان است.
- فلوروزیس: این وضعیت ممکن است در زمانی که دندانها در حال توسعه هستند و در زمان کودکی یا نوزادی رخ دهد، در صورتی که فرد مقدار زیادی فلوراید مصرف کند. فلوروزیس میتواند لکههای سفید، خاکستری یا بنفش روی دندانها ایجاد کند.
- آسیب یا بیماری دندان: عفونت، پوسیدگی یا بیماری دندان میتواند منجر به لکههای داخلی شود.
درمان لکههای داخلی معمولاً نیاز به اقدامات حرفهای دارد. روشهای درمان ممکن است شامل سفید کردن دندان درونی (برای دندانهایی که ریشه آنها درمان شدهاند)، روکش دندان، یا تاج دندان باشد. برای درمان لکههای داخلی، حتماً باید با دندانپزشک خود مشورت کنید.
پیری
با گذشت زمان، لایه بیرونی سفید دندان یا مینا ممکن است ساییده شود و لایه زیرین که رنگ طبیعی آن زرد است (دنتین)، نمایان شود. همچنین با افزایش سن، دندانها ممکن است کمی تیرهتر یا کمرنگتر شوند به دلیل تغییرات طبیعی که در ساختار دندان رخ میدهد.
هر کدام از این تغییرات رنگ ممکن است نیاز به روش درمانی متفاوتی داشته باشد، بنابراین اگر شما نگران رنگ دندانهای خود هستید، باید با دندانپزشک خود مشورت کنید.
انواع روشهای خانگی برای سفید کردن دندان
هرچند برخی از روشهای خانگی برای سفید کردن دندان ممکن است کمی کمک کنند، اما اغلب آنها نتایج دائمی یا چشمگیری ارائه نمیدهند و برخی حتی میتوانند به دندانها آسیب بزنند اگر به طور نادرست استفاده شوند. همیشه پیش از شروع هر نوع درمان خانگی، با دندانپزشک خود مشورت کنید. در زیر چندین روش خانگی متداول برای سفید کردن دندانها را میتوان مشاهده کرد:
- برس زدن با خمیر دندان سفید کننده: خمیر دندانهای سفید کننده حاوی مواد ساینده دارند که میتوانند لکههای سطحی را از دندانها حذف کنند.
- استفاده از نوار سفید کننده: نوارهای سفید کننده دندان حاوی مواد سفید کنندهای هستند که بر روی سطح دندان قرار میگیرند. این نوارها باید برای مدت معینی بر روی دندانها نگه داشته شوند.
- دستور العملهای خانگی: برخی از دستورالعملهای خانگی شامل استفاده از سودا برای پخت (بیکربنات سدیم) و آب لیمو، سیب زمینی، یا روغن کشی است. هرچند که برخی از این روشها ممکن است کمی کمک کنند، اما معمولاً اثربخشی آنها محدود است و برخی اگر برای مدت طولانی یا به طور نادرست استفاده شوند موجب آسیب به دندانها میشود.
- روغن کشی: این یک روش سنتی هندی است که شامل قرار دادن روغن در دهان و کشیدن آن بین دندانها برای حدود 15 تا 20 دقیقه است. این روش معمولاً با استفاده از روغن نارگیل انجام میشود.
روشهای پیشگیری از زرد شدن دندانها
پیشگیری از زرد شدن دندانها به مراقبت منظم از دندانها و داشتن عادات سالم نیاز دارد. در زیر راهکارهایی برای کمک به جلوگیری از زرد شدن دندانها آورده شده است:
برس زدن منظم دندان: برس زدن دندان حداقل دو بار در روز برای حداقل دو دقیقه در هر بار کمک میکند تا پلاک و لکههای سطحی را حذف کند.
استفاده از نخ دندان: استفاده روزانه از نخ دندان میتواند به حذف پلاک از نواحی که برس دندان به آنها دسترسی ندارد کمک کند.
مصرف سالم: محدود کردن مصرف نوشیدنیها و غذاهایی که میتوانند لکه دار کننده باشند، مانند قهوه، چای، شراب قرمز و نوشیدنیهای رنگی، میتواند به جلوگیری از لکههای دندان کمک کند.
جلوگیری از سیگار: تنباکو میتواند دندانها را زرد کند. جلوگیری از مصرف سیگار یا دخانیات دیگر میتواند به جلوگیری از زرد شدن دندانها کمک کند.
خمیر دندان سفید کننده: استفاده از خمیر دندان سفید کننده نیز در سفیدی دندان بسیار تاثیر دارد.
دهانشویهها: برخی از دهانشویهها نیز در از بین بردن زردی بسیار موثر هستند.
نتیجه گیری
زرد شدن یا تغییر رنگ دندانها ممکن است ناشی از متغییرهای مختلفی باشد، از جمله فاکتورهای ژنتیکی، مصرف مواد مانند قهوه، چای، دخانیات، بعضی از داروها، بیماریها، پیری و عدم رعایت بهداشت مناسب دهان و دندان که تاثیر بسزایی دارد. روشهای متنوعی برای جلوگیری از یا درمان زرد شدن دندانها وجود دارد که شامل برس زدن منظم دندان، استفاده از نخ دندان، محدود کردن مصرف نوشیدنیها و غذاهای لکه دار کننده، مراجعه منظم به دندانپزشک و استفاده از محصولات سفید کننده دندان زردی را به تعویق میاندازد. با این حال، برای به دست آوردن نتایج بهترین و ایمنترین، باید با دندانپزشک مشورت کنید. درمان حرفهای ممکن است شامل روشهایی مانند سفید کردن دندان در مطب، جرمگیری یا روکشهای دندان باشد.