“تروما درمانی” به عنوان یک روش درمانی متمرکز بر تسکین علائم تروماتیک و بهبود کیفیت زندگی افرادی که از اختلال استرس پس از ضربه (PTSD) یا تروماهای مشابه رنج میبرند، معرفی شده است. این روش درمانی به منظور کمک به افراد برای مدیریت و کاهش علائم تروماتیک و ناراحتیهای ذهنی و روحی که ناشی از تجربیات تروماتیک طراحی شده است. تروما درمانی معمولاً از تکنیکها و روشهای متعددی استفاده میکند. زیرا به افراد کمک کند تا با تجربیات تراوماتیک خود سازگاری پیدا کنند. سهدا در این مقاله به تروما درمانی چیست و زمان مراجعه به روانشناس برای درمان اشاره میکند.
برخی از مهمترین اصول و تکنیکها در تروما درمانی
- آگاهی و توجه ذهنی: این تکنیکها به افراد کمک میکنند تا به تجربیات و حسرات خود با توجه و آگاهی بپردازند. بدون اینکه به طور غیرفعال در آنها غرق شوند.
- تنظ علیم عواطف: این تکنیکها به افراد کمک میکنند تا مهارتهای لازم برای تشخیص، تفسیر و مدیریت عواطف خود را ارتقاء دهند.
- مدیریت استرس: این تکنیکها شامل روشهای مختلفی از تمرینهای تنفس، آرامشبخشی و مدیتیشن برای کاهش استرس و تنش احساسی هستند.
- تغییر نگرشها: این تکنیکها به فرد کمک میکنند تا بهبود نگرشها و تصورات منفی خود را در مورد تجربیات تروماتیک تغییر دهد.
- تمرکز بر بدن: از طریق تمرینهایی مانند تمرین آگاهی از بدن، افراد با واقعیت فعلی بدن و احساسات خود در لحظه کنونی متصل میشوند.
- تکنیکهای تخیلی: از تخیل و خیالپردازی برای تسکین ناراحتیها و ترسهای افراد استفاده میشود.
- خودمراقبتی و توانمندسازی: افراد با یادگیری مهارتهای خودمراقبتی، ایجاد تغییرات مثبت در زندگی روزمرهشان و توسعه منابع داخلی خود را تقویت میکنند.
تروما درمانی تمرکز خود را بر بهبود حالت روحی و روانی افراد و کمک به آنها برای ایجاد سازگاری با تجربیات تروماتیک گذاشته است. این روش درمانی به طور جدی در بهبود کیفیت زندگی افرادی که از عوارض تروما رنج میبرند، مؤثر است. تغییرات مثبتی در روحیه، ارتباطات، واکنش به استرس و توانایی مدیریت احساسات ایجاد میکند.
چه زمانی برای درمان تروما باید به روانشناس مراجعه کرد؟
درمان تروما یا اختلال استرس پس از ضربه (PTSD) توسط یک روانشناس یا متخصص رواندرمانی انجام میشود. زمان مناسب برای مراجعه به روانشناس برای درمان تروما به موارد زیر وابسته است:
- مدت زمان اختلال: اگر علائم تروما بیش از یک ماه ادامه دارند و به طور مداوم شما را تحت تأثیر خود قرار میدهند، این نشاندهنده احتمال وجود اختلال استرس پس از ضربه (PTSD) است. در این صورت، بهتر است بلافاصله با یک روانشناس تماس بگیرید.
- تأثیر بر کیفیت زندگی: اگر علائم تروما به طور قابل ملاحظهای بر روی کیفیت زندگی شما و توانایی انجام وظایف روزمره تأثیر میگذارند، نیاز به درمان تروما احتمالاً اساسی است.
- علائم افزایش یافته: اگر علائم تروما شما به مرور زمان شدت یا تعداد آنها افزایش مییابد، بهتر است به زودی با یک متخصص مشورت کنید.
- اختلال در روابط: اگر تروما باعث اختلال در روابط شما با دیگران میشود، مراجعه به روانشناس میتواند به بهبود این وضعیت کمک کند.
- ناراحتی شدید: اگر علائم تروما باعث ناراحتی یا افسردگی شدید میشوند، درمان تخصصی و حرفهای ضروری است.
مهم است که هرچه زودتر با یک حرفهای متخصص در این زمینه مشورت کنید تا تشخیص دقیقتری از وضعیت خود بگیرید و برنامه درمانی مناسبی تعیین شود. تروماها و PTSD ممکن است از طریق متدهای مختلف مانند مشاوره، رواندرمانی، داروها و تکنیکهای مختلف مانند EMDR (درمان حرکت چشم) درمان شوند.
روش کار روان شناس برای درمان تروما
روانشناس برای درمان تروما از روشها و تکنیکهای متنوعی استفاده میکند تا به فرد کمک کند تا با تجربیات تروماتیک خود بهبود یابد. تا باعث بهبود کیفیت زندگی او شود. برخی از کارهایی که روانشناس در درمان تروما انجام میدهد عبارتند از:
- ارزیابی: ابتدا، روانشناس نیاز دارد تا تاریخچه و شرایط تروماتیک را به دقت ارزیابی کند. این ارزیابی ممکن است شامل مصاحبهها، پرسشنامهها و ابزارهای تخصصی باشد تا تشخیص دقیقتری از وضعیت فرد حاصل شود.
- آموزش در مورد تروما: روانشناس به فرد توضیح میدهد که چگونه واکنشهای تروماتیک در سیستم عصبی و روانی ایجاد میشود. چرا برخی از علائم برقرار میمانند.
- مدیریت تنش و استرس: از طریق تکنیکهای مختلف مانند تنفس عمیق، آرامشبخشی و مدیتیشن، روانشناس به فرد کمک میکند تا تنش و استرس را کاهش دهد.
- انواع درمانهای رواندرمانی: از جمله انواع درمانهای موثر برای تروما میتوان به درمان تعهد و تحمل (CBT)، درمان حرکت چشم (EMDR)، درمان مبتنی بر ذهنآگاهی (MBCT) اشاره کرد. این درمانها به شکلی متناسب با نیازها و ویژگیهای فرد انتخاب میشوند.
- تغییر نگرشها: روانشناس کمک میکند تا فرد بهبود نگرشها و تصورات منفی در مورد خود، دیگران و جهان داشته باشد.
- تقویت مهارتهای مدیریت احساسات: روانشناس به فرد کمک میکند تا مهارتهای موثری برای مدیریت احساسات منفی مانند ترس، عصبانیت و اضطراب بیاموزد.
- ترکیب درمانهای مختلف: در برخی موارد، روانشناس ممکن است درمانهای مختلف را با یکدیگر ترکیب کند تا نتایج بهتری به دست آید.
معایب درمان نشدن تروما
برخی از معایب تروما در صورت درمان نشدن عبارتند از:
- افزایش شدت علائم: علائم تروما میتوانند در صورت عدم درمان تشدید شده و به طور مداوم در زندگی فرد حضور داشته باشند.
- تأثیر بر کیفیت زندگی: عدم مداخله در تروما میتواند به تدریج کیفیت زندگی را تحت تأثیر قرار داده و فرد را از تجربه لذت و رضایت زندگی محروم کند.
- اختلالات روانی: تروما نادرست درمان شود، میتواند منجر به اختلالات روانی مانند افسردگی شدید، اضطراب گوناگون، اختلالات خوردن و خواب، اختلالات تمرکز و توجه، و اختلالات جسمی مانند افزایش درد مزمن شود.
- مشکلات اجتماعی: علائم تروماتیک میتوانند به انزوا و ایزوله شدن فرد از جامعه منجر شوند. افراد ممکن است از برقراری ارتباطات اجتماعی خودداری کنند یا با دیگران به مشکل برخورد کنند.
- انتقال به نسلهای آینده: تروماها و عواقب آنها ممکن است به نسلهای آینده منتقل شوند. افراد ممکن است الگوها و واکنشهای تروماتیک خود را به فرزندان و خانوادههای خود منتقل کنند.
- اختلال در روابط: تروما میتواند به تغییرات در روابط خانوادگی، اجتماعی و عاطفی منجر شود و باعث کاهش حمایت اجتماعی و عشق ورزی به دیگران شود.
- ریسکهای جسمی: عدم مداخله در تروما میتواند باعث افزایش ریسک برای مشکلات جسمی مانند بیماریهای قلبی، فشار خون بالا، مشکلات خواب و کاهش سیستم ایمنی شود.
- مصرف مواد مخدر و الکل: برخی افراد ممکن است به مواد مخدر یا الکل روی آورده و آنها را برای کاهش علائم تروماتیک خود استفاده کنند.
به طور کلی، درمان تروما میتواند به فرد کمک کند تا با تجربیات تروماتیک خود بهبود یابد. از طرفی شما با مراجعه به صفحه مجله سلامت سهدا میتوانید اطلاعات خوبی در رابطه با 9 علائم تروما، 5 روش درمانی تروما، انواع تروما به دست آورید.