توسط : بیشتر زنان درد در دوران قاعدگی خود تجربه می‌کنند که به صورت عمومی دردهای پریودی به شکل فشار و پیچش در زیر شکم در این دوران یا حتی از قبل ظاهر می‌شود. این درد معمولا 24 تا 72 ساعت طول می‌کشد تا کاهش یابد و تقریبا از هر 4 خانم، 3 نفر این درد را تجربه می‌کنند. این درد در برخی افراد به قدری زیاد است که در انجام کارهای روزمره تداخل ایجاد می‌کند( از هر 10 خانم، یک نفر به این درد مبتلا می‌شود). می‌توان گفت که این درد تقریبا یک پنجم درد زایمان است و با افزایش سطح هورمون در روز سوم و چهارم به صفر می‌رسد. با توجه به تحقیقات انجام شده هنوز مشخص نشده که چرا برخی این درد را خیلی بیشتر از حد معمول تجربه می‌کنند.
یکی از تئوری‌های موجود برای این حجم از درد این است که مقدار پروستاگلاندین آماده در بدن برخی بیشتر از بقیه است. در دوره قاعدگی، انقباضات رحمی برای کمک به ریزش دیواره داخلی رحم زیاد می‌شود. در کل زمانی که منقبض می‌شود، عروق خونی که در لایه‌های دیواره رحم موجود است فشرده شده و خون رسانی و اکسیژن رسانی به رحم به صورت موقت قطع می‌شود. در کل این کاهش اکسیژن در بافت رحم است که موجب آزادسازی نوعی ماده شیمیایی می‌شود که موجب تشدید درد می‌گردد. در ادامه موقعی که بدن شروع به آزادسازی یک ماده شیمیایی محرک درد می‌کند، پروستاگلاندین‌های تولید شده با انقباض بیشتر رحم درد را افزایش می‌دهد. سهدا در این مقاله سعی دارد تا با راهنمایی شما موجب کاهش دردتان شود و تشخیص این درد را برای شما آسان کند.
تقسیم بندی درد پریود
درد پریود به دو دسته تقسیم بندی می‌شود:
درد اولیه
این نوع درد، به مشکل خاصی ارتباط ندارد و به انقباضات و درد شکمی گفته می‌شود که معمولا یک تا دو روز قبل از قاعدگی یا همزمان با شروع خونریزی آغاز می‌شود و شدت آن می‌تواند خفیف تا شدید باشد. درد قاعدگی اولیه بیشتر در ناحیه تحتانی شکم، کمر یا ران پا احساس می‌شود و در طور دو یا سه روز به پایان می‌رسد. شایع‌ترین درد همین درد اولیه است.
درد ثانویه
این درد می‌تواند به دلیل اختلالات رحمی مانند: اندومتریوز، فیبروم رحم یا حتی بیماری التهابی لگن باشد. درد قاعدگی ثانویه چند روز پیش از شروع پریود شروع شده و مدت طولانی‌تری باقی می‌ماند. این درد معمولا در سنین 35 تا 45 سالگی رخ می‌دهد.
علائم قاعدگی دردناک
- گرفتی شدید زیر شکم یا درد ضربان دار.
- دردی که دو یا سه روز قبل از قاعدگی شروع می‌شود و پس از گذشت 24 ساعت به اوج خود رسیده و دو الی سه روز طول می‌کشد تا کاهش پیدا کند یا حتی از بین نمی‌رود.
- درد مبهم و مداوم تا پایان قاعدگی
- دردهایی که به پایین کمر وارد شده یا حتی به ران‌ها می‌رسد.
- حالت تهوع و سرگیجه و یا حتی استفراغ
- اسهال یا یبوست
- سست شدن پاها
- درد شدید سینه
- سردرد و سرگیجه
معمولا قاعدگی دردناک با خونریزی کم به هم مرتبط هستند، زیرا کیست رحم در بروز آن دخیل است.
قاعدگی دردناک نشانه چیست؟
لازم به ذکر است که نمی‌توان به صورت سریع درد قاعدگی را تشخیص داد. فاکتورهای اصلی در بروز این مشکل به شرح است:
- سن زیر 30 سال
- داشتن سابقه خانوادگی قاعدگی دردناک
- سیگار کشیدن
- داشتن خونریزی شدید یا کم
- دفع لخته خون
- تب
- ترشحات بد بوی واژن
- داشتن قاعدگی نا منظم
- رسیدن به بلوغ قبل از 11 سالگی
- استرس و قاعدگی دردناک
- استفاده از آی یو دی برای پیشگیری از بارداری
عوارض درد پریود و درمان آن
این درد عوارضی ندارد اما گاهی ممکن است موجب اختلال در فعالیت‌های روزمره شود. شما در زمان ایجاد درد بهتر است به پزشک مراجعه کنید. به عنوان مثال اندومتریوز موجب درد و مشکلاتی از قبیل ناباروری می‌شود. همچنین بیماری‌های التهابی لگن به لوله‌های فالوپ آسیب زده و خطر بارداری خارج از رحم افزایش پیدا می‌کند.
انواع درمان درد قاعدگی
- استفاده از کمپرس گرم در ناحیه شکم، لگن کمر
- ماساژ دادن شکم
- گرفتن دوش آب گرم
- انجام تمرینات بدنی منظم
- خوردن غذاهای سبک و مغذی
- تمرین تکنیک‌های یوگا یا اعصاب
- مصرف داروهای ضد التهابی مانند ایبوپروفن چند روز قبل از شروع قاعدگی
- مصرف مکمل‌هایی مانند ویتامین B6،B1،E، اسیدهای چرب امگا 3، کلسیم و منیزیم
- کاهش مصرف نمک، الکل، کافئین، شکر
- مصرف داروهایی گیاهی مانند بابونه، رازیانه، دارچین، زنجبیل
نحوه تشخیص اختلال قاعدگی دردناک
هنگام ویزیت، پزشک با بررسی سابقه خانوادگی شما و یک معاینه فیزیکی از جمله معاینه لگن بهتر می‌تواند تشخیص دهد. هنگام معاینه لگن پزشک با سنجش تمامی جوانب به دنبال عفونت می‌گردد. اگر این معاینه مشکوک باشد ممکن است پزشک برای انجام آزمایش‌های دیگر مواردی مانند زیر را توصیه دهد:
سونوگرافی: این آزمایش با استفاده از امواج صوتی، تصویری از رحم، دهانه رحم، لوله‌های فالوپ و تخمدان‌ها می‌گیرد.
سایر آزمایشات تصویر برداری: سی تی اسکن یا اسکن ام آر آی جزئیات بیشتری نسبت به سونوگرافی ارائه می‌دهد و به پزشک برای آغاز روند درمان کمک هنگفتی می‌کند.
لاپاراسکوپی: این آزمایش به تشخیص بیماری‌های زمینه‌ای مانند اندومتریوز، چسبندگی، فیبروم، کیست تخمدان و یا حتی حاملگی خارج از رحم کمک زیادی می‌کند. این جراحی سرپایی است و پزشک با یک حفره شکمی و اندام تناسلی و ایجاد برش خیلی کوچک در شکم و قراردادن یک لوله فیبرنوری دارای دوربین بررسی‌های لازم را انجام می‌دهد.
