اختلال اضطراب یک گروه از اختلالات روانی است که نشانههای اصلی آن ترس و نگرانی هستند. این ترس یا نگرانی ممکن است غیر واقعبینانه، بیش از حد یا ناسازگار با موقعیتهای واقعی باشد. علاوه بر این، این نگرانیها میتوانند باعث تشویش در زندگی روزمره، کار، مدرسه یا روابط شخصی شود. همه این اختلالات قابل درمان هستند و با استفاده از روشهای مختلف مانند دارو درمانی، درمان شناختی رفتاری، و تغییرات سبک زندگی میتوان به بهبود علائم رسید. البته وجود کمی نگرانی در زندگی روزمره کمی طبیعی است و میتواند موجب تلاش و کوشش بیشتر ما باشد. اما اگر این احساس قوی شود میتواند بر تصمیمات و واکنشهای شما تاثیر گذار باشد. برای اطلاعات بیشتر در این مقاله با ما همراه باشید.
تاریخچه اختلال اضطراب
اختلالات اضطرابی به عنوان یک مجموعه از اختلالات روانی به طور رسمی تا دهههای اخیر شناخته شده نبودند، اما ترس و اضطراب به عنوان تجربیات انسانی در طول تاریخ وجود داشتهاند. برخی از برجستهترین نقاط در تاریخچه این اختلالات عبارتاند از:
- قرن 19 میلادی: در این دوره، روانپزشکان شروع به تشخیص و توصیف برخی از اختلالات اضطرابی کردند. برای مثال، پزشک فرانسوی جان مارتین شارکو اختلال وحشت (یک نوع اختلال پانیک) را تشخیص داد.
- اواخر قرن 19 و اوایل قرن 20 میلادی: سیگموند فروید، پدر روانکاوی، تاثیر عمیقی بر درک ما از اضطراب داشت. او اضطراب را به عنوان یک نتیجه غیر آگاه از تعارضهای روانی توصیف کرد و روشهای درمانی برای مدیریت اضطراب ارائه داد.
- دهه 1980 میلادی: با انتشار نسخه سوم راهنمای تشخیصی و آماری اختلالات روانی (DSM-III) توسط انجمن روانپزشکی آمریکا، اختلالات اضطرابی به عنوان یک گروه اختلالات مجزا شناخته شدند. این یک گام مهم برای تشخیص، درمان و پژوهش در زمینه اختلالات اضطرابی بود.
- دهههای اخیر: در این دوره، درک ما از اختلالات اضطرابی به طور قابل توجهی پیشرفت کرد. امروزه، اختلالات اضطرابی به طور گسترده توسط روانپزشکان شناخته شده و برای آنها روشهای موثر درمانی وجود دارد.
با وجود این تاریخچه، هنوز هم بسیاری از افرادی که از اختلالات اضطرابی رنج میبرند تشخیص داده نشده یا درمان نشدهاند و همچنین وجود تبعیض و تعصب نسبت به افرادی که از این اختلالات رنج میبرند، ادامه دارد. بنابراین، هنوز کار زیادی برای افزایش آگاهی و بهبود مراقبتهای روانی در زمینه اختلالات اضطرابی باقی مانده است.
انواع اختلالات اضطرابی
اختلالات اضطرابی شامل گروهی از اختلالات است که توسط اضطراب شدید یا استرس مزمن تعریف میشوند. در اینجا برخی از انواع رایج اختلالات اضطرابی را بررسی میکنیم:
- اختلال اضطراب عمومی : این اختلال با نگرانی بیدلیل یا بیش از حد در مورد امور روزمره مثل کار، مدرسه، سلامتی و غیره تعریف میشود.
- اختلال وحشت: این اختلال با حملات پانیک ناگهانی و ناخواسته مشخص میشود. حملات پانیک میتوانند بسیار ترسناک باشند و احساسات شدید ترس، تپش قلب شدید، تنفس سریع، تعریق و احساس غیر واقعی یا از دست دادن کنترل را ایجاد کنند.
- اختلال اضطراب اجتماعی : این اختلال نیز به عنوان فوبیا اجتماعی شناخته شده است و بیشتر با ترس شدید از شرایط اجتماعی که ممکن است منجر به نقد، شرم یا تحقیر شوید، مشخص میشود.
- اختلال فوبیای خاص: این اختلال شامل ترس یا نگرانی شدید و ناسازگار از شیء خاص یا موقعیتی است، مانند پرواز، حیوانات، تزریق وجود دارد.
- اختلال اضطراب ناشی از مواد مخدر یا داروها: این نوع از اضطراب ممکن است به عنوان یک عارضهی مستقیم از استفاده از مواد مخدر یا داروها، یا به عنوان بخشی از عوارض جانبی از سموم حاصل شود.
- اختلال ترسناک : این اختلال بعد از تجربه یا شاهد بودن یک حادثه خشونتآمیز، تهدید کننده یا ترسناک میتواند رخ دهد.
همیشه به یاد داشته باشید که اگر احساس میکنید از اختلال اضطرابی رنج میبرید، بهتر است با یک متخصص روانپزشکی یا روانشناس مشورت کنید. این اختلالات قابل درمان هستند و راههای متعددی برای کمک و کنترل علائم وجود دارد.
عوامل خطر برای انواع اضطراب چیست؟
عوامل خطر ممکن است یک نفر را بیشتر در معرض ابتلا به اختلال اضطراب قرار دهند. این عوامل خطر ممکن است شامل:
- افرادی که خانوادههایی با تاریخچه اختلال اضطراب دارند، ممکن است بیشتر در معرض خطر ابتلا به این اختلالات باشند.
- افرادی که در طول عمر خود تجربیات ترسناک یا استرسزا داشتهاند، از جمله سوءرفتار جنسی یا جسمی، ممکن است بیشتر در معرض خطر ابتلا به اختلال اضطراب باشند.
- افرادی که از دیگر اختلالات روانی رنج میبرند، از جمله اختلالات خلقی یا اختلالات روانپراکندگی، ممکن است بیشتر در معرض خطر ابتلا به اختلال اضطراب باشند.
- بعضی بیماریهای فیزیکی، از جمله قلبی، هورمونی یا عصبی میتوانند عوامل خطر برای اختلال اضطراب باشند.
- مصرف مواد مخدر میتواند به ایجاد یا تشدید علائم اضطراب کمک کند.
- افرادی که شخصیتهایی با رفتارهای خاص یا ویژگیهای شخصیتی خاص دارند، از جمله برخی از خصوصیات کمالگرایانه یا بیاعتماد به نفس، ممکن است بیشتر در معرض خطر ابتلا به اختلالات اضطراب باشند.
با این حال، داشتن یک یا چند عامل خطر به معنی این نیست که شما حتماً اختلال اضطراب پیدا خواهید کرد.
راههای درمان اختلالات اضطرابی
اختلالات اضطرابی قابل درمان هستند و بسیاری از افراد با استفاده از درمان مناسب میتوانند علائم خود را کنترل کنند. گزینههای درمانی معمولاً شامل درمانهای رواندرمانی، داروها یا ترکیبی از هر دو میباشد:
- درمانهای رواندرمانی: درمانهای رواندرمانی، مانند درمان رفتاری شناختی (CBT)، میتوانند بسیار موثر باشند در کمک به افرادی که از اختلالات اضطراب رنج میبرند میتواند به افراد کمک کند تا فکرها، احساسات و رفتارهای خود را تغییر دهند که ممکن است اضطراب را افزایش دهد.
- داروها: داروهای مختلف میتوانند برای کمک به کنترل اضطراب استفاده شوند. این شامل داروهای ضد اضطراب مانند بنزودیازپینها، داروهایی مانند سروتونین بازجذب کننده ها (SSRIs) و داروهای خاص برای برخی از اختلالات مانند داروهای مخصوص اختلال وحشت میباشد.
- تکنیکهای آرامبخشی و تغییر سبک زندگی: تمرینات تنفس عمیق، یوگا، مدیتیشن، فیزیوتراپی و دیگر تکنیکهای آرامبخشی میتوانند به کاهش اضطراب کمک کنند. علاوه بر این، تغییرات در سبک زندگی مانند افزایش فعالیت بدنی، بهبود رژیم غذایی، کاهش مصرف کافئین و الکل و بهبود کیفیت خواب نیز میتواند کمک کند.
در بعضی از موارد، یک ترکیب از درمانهای رواندرمانی و دارویی ممکن است بهترین گزینه باشد. همیشه بهتر است با یک متخصص روانپزشکی یا روانشناس مشورت کنید تا بتوانید بهترین برنامه درمانی را برای شرایط خاص خود تعیین کنید.
چه زمانی باید به پزشک مراجعه کنیم؟
اگر شما علائم اضطراب مانند اضطراب شدید، اضطراب مداوم یا اضطرابی که باعث میشود شما در روزمرهی خود دچار مشکل شوید، تجربه میکنید، پیشنهاد میشود که با یک متخصص روانپزشکی یا روانشناس مشورت کنید. این مشاوره میتواند به شما کمک کند تا بفهمید که آیا شما از یک اختلال اضطراب رنج میبرید و اگر چنین است، چه گزینههای درمانی برای شما وجود دارد. همچنین، اگر شما تمایل به خودکشی دارید یا به نظر میرسد که از زندگی ناامید شدهاید، بلافاصله به کسی که به شما اعتماد دارید مراجعه کنید و برای کمک به یک متخصص روانپزشکی مراجعه کنید. این یک وضعیت اضطراری است و نیاز به درمان فوری دارد. به یاد داشته باشید که اضطراب یک بیماری قابل درمان است و شما نیازی به این ندارید که با این شرایط زندگی کنید. با کمک حرفهای، شما میتوانید راههای موثر برای مدیریت اضطراب خود را یاد بگیرید.